Những giải pháp “then chốt” của Công ty CP Đường sắt Quảng Nam - Đà Nẵng trong bảo đảm an toàn đường sắt

Chủ động phát hiện sớm các vị trí bất thường, tiềm ẩn gây xóc lắc

Công ty CP Đường sắt Quảng Nam – Đà Nẵng thực hiện nhiệm vụ quản lý bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia Hà Nội - TP. Hồ Chí Minh trên đoạn tuyến gần 150 km, từ Km756+200 đến Km903+000 qua 03 tỉnh, thành phố là Huế, Đà Nẵng và Quảng Ngãi. Khách từng đi tàu qua tuyến này chắc hẳn sẽ nhớ đến hình ảnh đèo dốc lên xuống, núi non hiểm trở, khúc cua quanh co, thời tiết mù sương, mưa gió bất thường. Đặc biệt là đoạn qua đèo Hải Vân, là khu vực đặc biệt nguy hiểm với địa hình đèo dốc, nhiều khúc cua hẹp, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở, trôi đất mỗi khi mưa lớn kéo dài. Đây đang là một trong những điểm nghẽn hạ tầng lớn nhất của tuyến đường sắt Bắc - Nam về tốc độ chạy tàu (tối đa 30km/h) và độ ổn định của kết cấu hạ tầng. Địa hình phức tạp, khí hậu khắc nghiệt kiện thực tế toàn đoạn tuyến và khu vực đèo Hải Vân nói riêng luôn đặt ra rất nhiều thách thức lớn mà toàn thể cán bộ, công nhân viên công ty phải vượt qua để làm tốt nhất công tác duy tu, bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt và bảo đảm an toàn chạy tàu.

Ông Tạ Quang Sơn, Giám đốc Công ty CP Đường sắt Quảng Nam – Đà Nẵng chia sẻ, trong bối cảnh đầy thử thách này, từ các kết quả công tác nổi bật của năm 2024, trong hơn nửa đầu năm 2025 công ty đang tiếp tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp và đã đạt được nhiều kết quả nổi bật trong công tác đảm bảo an toàn chạy tàu và hoàn thành khối lượng bảo dưỡng thường xuyên, nâng cao chất lượng kết cấu hạ tầng đường sắt. Trong đó, đặc biệt coi trọng giải pháp "then chốt" là tăng cường sửa chữa khẩn cấp và sửa chữa xấu định kỳ trên toàn tuyến

"Nhằm duy trì ổn định trạng thái kỹ thuật cầu đường theo đúng công lệnh tốc độ, hàng tháng, Công ty giao kế hoạch sửa chữa định kỳ cho các đơn vị cung cầu đường. Bên cạnh đó, để chủ động phát hiện và xử lý các điểm xấu phát sinh do các đoàn tàu chạy liên tục, Công ty còn chủ động triển khai các đợt sửa chữa khẩn cấp trước khi tổ chức máy đo kiểm tra trạng thái động EM120 từ 5 - 7 ngày. Đây là những chiến dịch sửa chữa lớn có tính toàn tuyến, tập trung toàn lực để xử lý triệt để các điểm xóc lắc, biến đổi phương hướng, thủy bình trên đường sắt.

Trong các đợt sửa chữa, lãnh đạo Công ty chỉ đạo sát sao, cử cán bộ từ cấp trưởng, phó phòng ban chuyên môn đến nhân viên kỹ thuật trực tiếp xuống hiện trường cùng phối hợp với đội, cung cầu đường để triển khai. Tinh thần vào cuộc quyết liệt, đồng bộ trong toàn công ty đã mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc nâng cao chất lượng cầu đường, giúp đảm bảo tuyệt đối an toàn chạy tàu", ông Sơn chia sẻ thêm.

Theo ông Nguyễn Xuân Phú, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đường sắt Quảng Nam – Đà Nẵng, sau mỗi đợt kiểm tra bằng máy đo EM120, Công ty đều tổng hợp dữ liệu các điểm sai lệch kỹ thuật, gửi về cho các đơn vị liên quan để tổ chức khắc phục kịp thời. Đồng thời, cán bộ phòng Kỹ thuật – An toàn phối hợp cùng đơn vị điều tra nguyên nhân, đánh giá hiện trạng và đề xuất biện pháp xử lý phù hợp. "Đây cũng là các dịp để rút ra những bài học kinh nghiệm trong công tác quản lý, nâng cao năng lực và trách nhiệm của từng cá nhân, đơn vị trực tiếp phụ trách", ông Phú nói thêm.

Nói thêm, để chủ động phát hiện sớm các bất thường tiềm ẩn gây xóc lắc trong khai thác thực tế, Công ty CP Đường sắt Quảng Nam – Đà Nẵng còn dùng biện pháp áp máy kiểm tra đường sắt ở trạng thái động. Đây là cách làm khoa học, hiệu quả và đang được đơn vị duy trì thường xuyên.

Đầu tư, khai thác hiệu quả thiết bị hiện đại

Tìm hiểu của PV Tạp chí Xây dựng, đội ngũ quản lý, trực tiếp làm công tác bảo trì thường xuyên đường sắt của Công ty CP Đường sắt Quảng Nam – Đà Nẵng luôn chấp hành nghiêm túc quy trình kỹ thuật, thực hiện đầy đủ các hạng mục duy tu theo quy định, đặc biệt chú trọng các mặt công tác chính như nền, đường, cầu, cống, rãnh, an toàn kết cấu tầng trên và hành lang ATGT đường sắt. Cùng đó, công ty tổ chức kiểm tra, đánh giá nghiêm túc, khách quan chất lượng sản phẩm bảo dưỡng thường xuyên dựa trên các tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành nhằm không ngừng nâng chất lượng, độ bền và hiệu quả của kết cấu hạ tầng đường sắt. Công tác kiểm tra này được thực hiện định kỳ, với sự tham gia của các phòng ban chuyên môn để đảm bảo sản phẩm sau duy tu luôn đạt yêu cầu về kỹ thuật và an toàn khai thác.

Đáng nói, để nâng cao hiệu suất lao động và chất lượng thi công, Công ty đã đầu tư, đưa vào sử dụng hiệu quả nhiều thiết bị cơ giới hiện đại, như: Máy chèn Áo (dùng để chèn đá ballast hiệu quả cho các tuyến đường sử dụng tà vẹt bê tông), máy xúc đào đa năng (thực hiện đồng thời nhiều nhiệm vụ trên đường sắt, máy xúc đào đa năng đã được công ty triển khai hiệu quả trong các công việc như xử lý, cải tạo nền đường tại các vị trí có hiện tượng phụt bùn, sụt lún, vét dọn mương rãnh thoát nước, bạt vai đường, chỉnh trang mặt bằng hai bên tuyến để tăng khả năng thoát nước, phòng ngừa trôi đá, đất sạt lở xuống lòng đường…), máy siết bu lông TEM (phục vụ hiệu quả tại các tuyến sử dụng tà vẹt sắt, tà vẹt bê tông loại K1, đảm bảo kết cấu đường luôn chắc chắn, đồng đều, giảm thiểu các lỗi liên kết).

"Những ứng dụng máy móc này không chỉ giảm sức lao động thủ công mà còn tăng độ chính xác, đồng đều trong thi công, rút ngắn thời gian hoàn thành công việc, từ đó góp phần tích cực vào việc đảm bảo an toàn, ổn định cho toàn tuyến trong suốt quá trình khai thác", một số kỹ sư của công ty chia sẻ.

Trong thi công chất lượng nhiều công trình cải tạo, nâng cấp đường sắt, năm 2024 và từ đầu năm 2025 đến nay, Công ty CP Đường sắt Quảng Nam – Đà Nẵng được tin tưởng giao thi công nhiều công trình cải tạo, nâng cấp kết cấu hạ tầng đường sắt. Tiêu biểu như thay 350 thanh ray P50 tại các vị trí thanh ray quá hạn sử dụng, thay thế gần 1.000 thanh ray P43 trên đèo Hải Vân tại các vị trí đường cong bán kính nhỏ, ray bị mài mòn; thay hàng nghìn thanh tà vẹt (sắt, bê tông; phun bê tông gia cố mái taluy tại đèo Hải Vân;; gia cố ta luy dương đỉnh hầm số 14…

Chủ động phòng chống lụt bão, tích cực bảo vệ hành lang đường sắt

Thực tế cho thấy, tuyến đường sắt do Công ty CP Đường sắt Quảng Nam – Đà Nẵng quản lý bảo trì nằm trong khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng của bão lụt, gây thiệt hại lớn về cơ sở hạ tầng và làm gián đoạn giao thông. Lãnh đạo công ty cho biết, nhận thức được tầm quan trọng của việc phòng chống thiên tai, Công ty đã triển khai các biện pháp nhằm chủ động nhất trong công tác này. Trong đó, cùng với xây dựng sớm phương án phòng, chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn sát với tình hình thực tế từng khu gian, từng vị trí trọng điểm, đơn vị tổ chức gia cố, sửa chữa kịp thời các vị trí xung yếu có nguy cơ gây mất an toàn chạy tàu; duy trì và phát huy hiệu quả hệ thống camera cảnh báo vị trí có nguy cơ cao xảy ra đá rơi, đất trượt; sử dụng camera giám sát đường ngang và hệ thống giám sát hành trình tuần đường, phục vụ công tác chỉ huy, kiểm tra từ xa…

Nỗ lực khác trong công tác bảo đảm ATGT đường sắt là năm 2024 và 6 tháng đầu năm 2025, Công ty tích cực phối hợp với chính quyền các địa phương, lực lượng chức năng để đóng 12 lối đi tự mở qua đường sắt; tuyên truyền, vận động chống lấn chiếm vi phạm hành lang đường sắt.

Những giải pháp, kết quả của Công ty CP Đường sắt Quảng Nam – Đà Nẵng là sự thiết thực hưởng ứng phong trào thi đua yêu nước của ngành GTVT, ngành xây dựng, hướng đến mục tiêu "An toàn – Hiệu quả – Phát triển bền vững" mà công ty đã đặt ra.