Chuẩn hóa và cập nhật toàn diện hệ thống định mức xây dựng

Cập nhật toàn diện hệ thống định mức xây dựng

Theo quy định tại Điều 1, Thông tư sửa đổi, bổ sung ba nhóm định mức lớn gồm: Định mức dự toán xây dựng công trình; Định mức sử dụng vật liệu xây dựng; Định mức chi phí tư vấn đầu tư xây dựng đã ban hành tại Thông tư số 12/2021/TT-BXD ngày 31/8/2021 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng.

Trong nhóm định mức dự toán xây dựng công trình, Bộ Xây dựng đã bổ sung hàng loạt mã hiệu và công tác mới phù hợp với thực tế thi công hiện nay, đặc biệt trong các lĩnh vực đất, đá, cát, thi công cọc, đường sắt, kết cấu bê tông và công tác khác.

Cụ thể, nhóm thi công đất, đá, cát có thêm định mức đào đất trong khung vây trên cạn bằng thủ công (mã hiệu AB.35110), khai thác cát bằng máy đào gầu dây và tàu hút, xúc chuyển cát từ tàu lớn sang tàu nhỏ, cùng định mức vận chuyển cát bằng sà lan tự hành với các cự ly khác nhau. Những bổ sung này giúp phản ánh đúng hơn điều kiện thi công thực tế, đặc biệt ở các dự án nạo vét, luồng hàng hải hoặc hạ tầng giao thông thủy nội địa.

Nhóm thi công cọc được điều chỉnh mạnh, loại bỏ những định mức đã lạc hậu như nhổ cừ Larsen bằng búa rung 170kW, thay bằng loạt định mức mới phù hợp công nghệ hiện hành như ép và nhổ cừ Larsen bằng búa rung 60kW, ép - nhổ cọc cừ ván thép bản rộng kiểu mũ, hoặc bằng máy ép thủy lực 130T. Đây là bước cải tiến quan trọng, bảo đảm định mức bám sát sự thay đổi của thiết bị và công nghệ thi công hiện nay.

Đáng chú ý, Bộ Xây dựng cũng bổ sung hệ thống định mức thi công đường sắt, từ công tác đặt ray, tà vẹt, lắp ghi, làm nền đá ba lát đến lắp dựng biển báo, tín hiệu, rơ le, hộp cáp, thiết bị thông tin. Việc này không chỉ phục vụ các dự án đường sắt truyền thống mà còn chuẩn bị cho giai đoạn phát triển hạ tầng đường sắt tốc độ cao trong tương lai.

Bổ sung định mức vật liệu và chi phí tư vấn, nâng cao tính minh bạch

Một điểm đáng chú ý khác là Thông tư bổ sung định mức sử dụng vật liệu xây dựng, cụ thể là trọng lượng đơn vị của cát ướt (1.605 - 1.750 kg/m³). Quy định này khắc phục khoảng trống lâu nay trong việc xác định khối lượng và chi phí vận chuyển cát - vật liệu chủ đạo trong nhiều công trình giao thông, thủy lợi và hạ tầng kỹ thuật. Bộ Xây dựng nêu rõ, trọng lượng cát ướt được xác định tại hiện trường (trên sà lan hoặc tàu) và có thể điều chỉnh theo điều kiện kỹ thuật và thực tế thi công.

Đối với định mức chi phí tư vấn đầu tư xây dựng, Thông tư thay thế hoàn toàn mục 2.3 Chương II và ban hành Bảng 2.3a - 2.3b mới về định mức chi phí lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật.

Các bảng này quy định rõ tỷ lệ phần trăm (%) chi phí tư vấn theo loại công trình và quy mô chi phí xây dựng (từ 5 tỷ đến 240 tỷ đồng), đồng thời áp dụng hệ số điều chỉnh đối với dự án cải tạo, sửa chữa.

Thông tư cũng quy định mức tối thiểu không thấp hơn 5 triệu đồng cho chi phí lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật, đảm bảo sự thống nhất và tránh tình trạng định giá dưới mức thực tế.

Bộ Xây dựng khẳng định, việc sửa đổi định mức chi phí tư vấn lần này giúp tăng tính minh bạch, công bằng và khả thi trong xác định chi phí dự án, đặc biệt đối với các công trình nhóm C, dự án bảo trì công trình, nạo vét, hoặc dự án quy mô nhỏ, không ảnh hưởng đến an toàn chịu lực của công trình.

Đáng chú ý, Thông tư mới tiếp tục kế thừa cấu trúc và hệ thống mã hiệu định mức của Thông tư 12/2021/TT-BXD, đảm bảo tính thống nhất trong toàn hệ thống quản lý chi phí đầu tư xây dựng, đồng thời mở rộng phạm vi áp dụng sang nhiều loại công trình mới.

Việc cập nhật và bổ sung định mức lần này không chỉ là bước hoàn thiện về mặt pháp lý, mà còn phản ánh xu hướng chuẩn hóa dữ liệu định mức - đơn giá, phục vụ công tác chuyển đổi số trong ngành xây dựng.

Ngoài ra, Thông tư cũng có quy định chuyển tiếp rõ ràng: việc áp dụng định mức sửa đổi, bổ sung được thực hiện theo khoản 8 Điều 44 Nghị định 10/2021/NĐ-CP của Chính phủ, giúp các chủ đầu tư, nhà thầu và cơ quan quản lý có đủ thời gian chuẩn bị, điều chỉnh kế hoạch chi phí và kỹ thuật.

Theo Bộ Xây dựng, việc sửa đổi, bổ sung định mức lần này nhằm đảm bảo hệ thống định mức luôn bám sát biến động của thị trường xây dựng, phản ánh đúng chi phí lao động, máy móc, vật liệu và công nghệ thi công. Đồng thời, đây cũng là cơ sở để các cơ quan, đơn vị áp dụng thống nhất, hạn chế tình trạng áp dụng định mức tùy tiện hoặc không phù hợp với điều kiện thực tế.

Với Thông tư này, Bộ Xây dựng tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trong việc chuẩn hóa công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hướng đến một nền xây dựng hiện đại, minh bạch và hội nhập quốc tế.

Thông tư có hiệu lực từ ngày 15/7/2025, thay thế và bổ sung các quy định trước đây, trở thành căn cứ pháp lý quan trọng cho toàn ngành trong giai đoạn tới.