Cần thêm nhiều cơ sở đăng kiểm khí thải

Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng cho rằng, thời điểm bắt đầu áp dụng kiểm định khí thải xe máy tại Hà Nội và TP. HCM từ 01/7/2027 sẽ giúp tránh được ùn tắc, bởi số lượng xe ở hai thành phố này nhiều, lớn hơn khả năng đáp ứng của cơ sở kiểm định khí thải hiện có (cả nước hiện có hơn 70 triệu xe; Hà Nội có khoảng 5,6 triệu xe và TP. HCM có khoảng 8,6 triệu xe). Cùng thời điểm áp dụng từng bước, lộ trình cũng áp dụng theo nguyên tắc thực hiện trước với xe "cao tuổi", tăng dần tiêu chuẩn khí thải: Từ 01/7/2027 áp dụng kiểm định khí thải với xe sản xuất trước năm 2008 (tiêu chuẩn khí thải mức 1). Sau 2 năm, từ 01/7/2029, kiểm định khí thải xe máy sản xuất trước 2016 (áp dụng mức 2); từ 01/1/2032 áp dụng với xe sản xuất trước năm 2026 (mức 3).

Đối với các thành phố trực thuộc trung ương khác (Hải Phòng, Đà Nẵng, Huế, Cần Thơ) áp dụng tương tự Hà Nội và TP. HCM, nhưng lộ trình lùi một năm (từ 01/7/2028). Còn các tỉnh còn lại áp dụng mức 1 từ 01/1/2029 với xe sản xuất từ 2008 trở về trước và mức 2 từ 01/1/2031 với xe sản xuất từ năm 2009 trở đi.

Về cơ sở kiểm định và nguồn nhân lực, theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, giải pháp là sử dụng các cơ sở đăng kiểm xe cơ giới sẵn có, kết hợp với các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng xe mô tô, xe gắn máy của các đại lý bán xe và các cơ sở xã hội hóa để tham gia thực hiện kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy. Để phục vụ phương tiện theo dự thảo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ngoài các cơ sở đăng kiểm hiện có, Hà Nội cần thêm 340 cơ sở kiểm định khí thải, TP. HCM cần thêm 400 cơ sở, tương ứng cần thêm hơn 700 đăng kiểm viên hạng 3 trở lên. Cùng với đó, phần mềm quản lý kiểm định khí thải xe máy cần 12 - 18 tháng để triển khai. Dù vậy, khó khăn là chưa có chính sách ưu đãi để khuyến khích các cơ sở kiểm định đầu tư thiết bị kiểm định khí thải.

Lộ trình trên nhằm để chuẩn bị các điều kiện cơ sở vật chất, nguồn nhân lực đăng kiểm viên và cũng để người dân có thời gian sửa chữa, nâng cấp hoặc thay thế xe. Các xe có tiêu chuẩn khí thải thấp, không đáp ứng được tại thành phố lớn có thể về vùng nông thôn, nơi có mật độ dân cư thấp để hoạt động.

Về giải pháp, Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng đề xuất các địa phương huy động nguồn lực hỗ trợ nhóm người có thu nhập thấp thay thế phương tiện đã sử dụng nhiều năm, khi không đáp ứng mức khí thải trên địa bàn. Bộ Tài chính có chính sách ưu đãi về thuế, phí để hỗ trợ người dân chuyển đổi phương tiện và phát triển cơ sở kiểm định khí thải.